Przegląd filmów KINO WEDŁUG MARII JANION, dedykowany Profesor z okazji Jubileuszu 90. urodzin (24 grudnia 2016), odbędzie się w Gdańsku w klubie ŻAK w dniach 2-8 stycznia 2017 roku oraz w Warszawie w kinie MURANÓW w dniach 13-19 stycznia 2017 roku.
Na program przeglądu złoży się dziesięć filmów fabularnych – proponowana lista, zaakceptowana przez Profesor, obejmuje następujące tytuły:
Nosferatu – symfonia grozy, reż. F. W. Murnau; Nosferatu wampir, reż. Werner Herzog; Pasja, reż. Stanisław Różewicz; Gorączka, reż. Agnieszka Holland; Zagadka Kaspera Hausera, reż. Werner Herzog; Blaszany bębenek, reż. Volker Schloendorff; Król Edyp, reż. Pier Paolo Pasolini; Danton, reż. Andrzej Wajda; Miłość Adeli H., reż. Francois Truffaut; Zmierzch bogów, reż. Luchino Visconti.
Planowany jest również pokaz dwóch filmów dokumentalnych z udziałem Marii Janion: Obłoki Marii Janion, reż. Krzysztof Bukowski oraz Bunt Janion, reż. Agnieszka Arnold.
„Kino jest sztuką demokratyczną w najwyższym stopniu” – mówiła Profesor, wyprowadzając jego rodowód z romantycznej kultury popularnej, i zgodnie z tym przeświadczeniem analizowała filmy nie tylko na seminariach akademickich (głównie na Uniwersytecie Gdańskim), ale też w wykładach i dyskusjach otwartych dla szerszej publiczności, współpracując między innymi z Dyskusyjnym Klubem Filmowym „Hybrydy” w Warszawie czy z Festiwalem Nowe Horyzonty. Program przeglądu w niewielkim tylko stopniu oddaje zakres filmowych zainteresowań Marii Janion, ilustruje jednak najważniejsze tematy podejmowane przez Profesor: dwoistość ludzkiej natury, demoniczną stronę bytu, nieprzeniknioną tajemnicę egzystencji,hipnotyczny powab zła (zwłaszcza faszyzmu), dialektykę rewolucji, tragiczną ironię losu.
Przeglądowi filmowemu towarzyszyć będzie debata „Kino i fantazmaty” z udziałem, Tadeusza Sobolewskiego („Gazeta Wyborcza”), prof. Małgorzaty Szpakowskiej (Instytut Kultury Polskiej UW)oraz pomysłodawcy projektu, prof. Zbigniewa Majchrowskiego z Uniwersytetu Gdańskiego.
W otwartej dyskusji wezmą udział gdańscy i warszawscy wychowankowie Profesor Marii Janion.
Zostanie wydany katalog z tekstami Profesor o prezentowanych filmach oraz tekstami o jej rozumienia kina.
Organizatorami projektu są: Urząd Miejski w Gdańsku, klub ŻAK w Gdańsku, Uniwersytet Gdański, Polska Akademia Nauk (Instytut Badań Literackich), Stowarzyszenie Nowe Horyzonty, Gutek Film we współpracy z Goethe – Institut w Warszawie oraz Ambasadą Francji.